Iran phóng hơn 300 UAV và tên lửa vào Israel trong đòn tấn công trực tiếp quy mô lớn nhằm đáp trả vụ không kích tòa lãnh sự ở Syria.
Chuẩn đô đốc Daniel Hagari, phát ngôn viên quân đội Israel (IDF), lúc 23h ngày 13/4 (3h sáng 14/4 giờ Hà Nội) thông báo Iran phóng 170 máy bay không người lái (UAV) kiểu Shahed, 30 tên lửa hành trình, 110 tên lửa đạn đạo tập kích Israel, đẩy hai nước đến bờ vực xung đột toàn diện sau hơn một thập kỷ căng thẳng.
Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) sau đó xác nhận, cho biết họ đã phóng các UAV tự sát và tên lửa vào "các mục tiêu cụ thể" trong đợt tấn công quy mô lớn đầu tiên thuộc chiến dịch Lời hứa Đích thực nhằm đáp trả "những tội ác của Israel".
Chiến dịch "được tiến hành với sự phê chuẩn của Hội đồng An ninh Quốc gia tối cao, dưới sự giám sát của Bộ Tổng tham mưu", IRGC cho hay. Vài phút sau khi Iran phát động đợt tấn công, tài khoản X của lãnh tụ tối cao Iran Ali Khamenei đăng lại thông điệp "chế độ Israel phải bị trừng phạt".
Khoảng một giờ sau khi phóng UAV, lực lượng IRGC phóng "đợt tên lửa đạn đạo đầu tiên vào sâu trong lãnh thổ Israel", hãng thông tấn IRNA của Israel thông báo.
Iran trước đó đã tuyên bố sẽ đáp trả Israel vì vụ tập kích vào tòa lãnh sự trong đại sứ quán Iran ở Syria khiến 13 người thiệt mạng, trong đó có 7 quan chức IRGC. Các nguồn tin an ninh Iraq cho hay một số UAV đã bay qua nước này từ phía Iran và mất vài giờ để bay tới mục tiêu ở Israel.
"Đòn tấn công bằng UAV này của Iran là động thái leo thang nghiêm trọng và nguy hiểm", phát ngôn viên quân đội Israel Hagari cho hay. "Chúng tôi đang giám sát chặt chẽ số UAV sát thủ Iran đang trên đường tới Israel", ông nói.
Chính phủ thời chiến của Israel đã họp khẩn tại sở chỉ huy quân đội để ứng phó tình hình. IDF dự định tìm cách đánh chặn số UAV này trước khi chúng tới được không phận Israel. Các tiêm kích IDF đã sẵn sàng tham chiến, trong khi hệ thống phòng không Vòm Sắt của Israel cũng có thể vô hiệu hóa UAV Shahed của Iran.
"Iran có thể phóng thêm nhiều đợt UAV trong thời gian tới. Chúng tôi đang theo dõi khả năng họ khai hỏa thêm tên lửa. Isreal có hệ thống phòng thủ mạnh để xử lý các vật thể xâm phạm không phận", tướng Hagari nói. Quân đội Israel không phát hiện dấu hiệu cho thấy tên lửa Iran có khả năng rơi vào khu dân cư trên lãnh thổ nước này.
Các quan chức Israel kêu gọi người dân không hoảng loạn và có các biện pháp đề phòng khi UAV đang bay tới lãnh thổ nước này. Các trường học đã đóng cửa và giới chức đã ban lệnh cấm tụ tập trên 1.000 người.
"Mọi người được yêu cầu chú ý thông tin và cảnh báo trên điện thoại, thực hiện theo những gì được chỉ dẫn", Clarissa Ward, phóng viên thường trú của CNN ở Tel Aviv, cho hay.
Còi báo động và những tiếng nổ lớn sau đó vang lên khắp miền bắc và miền nam Israel, cũng như ở Jerusalem và nhiều thị trấn phía bắc Bờ Tây, dường như là hệ thống phòng không Isreal đã bắt đầu khai hỏa đánh chặn.
Hệ thống Vòm Sắt cùng các tổ hợp phòng không khác đã được kích hoạt và bắn hạ UAV Iran tại nhiều địa điểm, trong đó có Tel Aviv, Jerusalem, Beersheba, vùng Hanaton ở phía bắc Israel và Safed gần Cao nguyên Golan.
Lực lượng Hezbollah ở Lebanon cũng thông báo đã phóng hàng chục rocket vào sở chỉ huy phòng không IDF tại căn cứ Kaila ở Cao nguyên Golan, dường như nhằm hỗ trợ Iran trong cuộc tập kích.
Cơ quan Ứng phó Khẩn cấp Israel (MDA) cho hay không ghi nhận bất cứ thương vong nào của dân thường do đòn tập kích của Iran. Một em bé chỉ bị thương ở đầu do mảnh của đầu đạn tên lửa đánh chặn Israel văng trúng tại khu vực Negev ở miền nam nước này.
Tại Tehran, sau khi tin tức về cuộc tấn công được công bố, hàng trăm người đã tụ tập ở Quảng trường Palestine, mang theo cờ và hô khẩu hiệu "Israel chết đi" và "Thắng lợi của Thượng đế đã đến rất gần".
Ở thành phố Kerman, miền nam nước này, đám đông tụ tập gần mộ tướng IRGC Qasem Soleimani, hô khẩu hiệu phản đối Israel. Tướng Soleimani là chỉ huy cấp cao của IRGC thiệt mạng trong cuộc không kích của Mỹ ở Baghdad, Iraq hồi năm 2020.
Vài giờ sau, hai quan chức Mỹ cho biết hệ thống phòng không của Washington ở Trung Đông đã hạ một số UAV Iran, song không nêu rõ cách thức đánh chặn.
Iran lập tức cảnh báo Mỹ "tránh xa" xung đột với Israel sau khi phóng loạt UAV. "Đây là xung đột giữa Iran và Israel, Mỹ phải tránh xa!", phái đoàn thường trực Iran tại Liên Hợp Quốc cho biết.
"Được thực hiện theo Điều 51 Hiến chương Liên Hợp Quốc về quyền tự vệ hợp pháp, hành động của quân đội Iran hôm nay là sự đáp trả vụ tấn công của Israel vào cơ sở ngoại giao của chúng tôi ở Damascus. Vấn đề có thể coi như đã kết thúc", phái đoàn Iran tại LHQ thông báo trên mạng xã hội X, dường như ám chỉ Iran sẽ không phát động đợt tấn công tiếp theo.
"Nhưng nếu Israel tiếp tục phạm sai lầm, hành động đáp trả của Iran sẽ nghiêm trọng hơn", cơ quan này cảnh báo.
Bộ Ngoại giao Iran cũng ra tuyên bố khẳng định nước này "cam kết tuân thủ các nguyên tắc của Hiến chương LHQ và luật pháp quốc tế", nhưng sẽ "không ngần ngại tiến hành thêm các biện pháp tự vệ nếu cần thiết để đảm bảo lợi ích hợp pháp của mình trước bất cứ hành động quân sự và việc sử dụng vũ lực bất hợp pháp nào".
Theo Lầu Năm Góc, đợt tập kích của Iran kéo dài khoảng 5 giờ. Hagari, phát ngôn viên IDF, cho hay lực lượng nước này cùng các đối tác đã "đánh chặn" phần lớn đòn tập kích của Iran.
"Một số tên lửa Iran rơi xuống lãnh thổ Israel, gây thiệt hại nhỏ cho một căn cứ quân sự. Chúng tôi chưa ghi nhận người thiệt mạng, chỉ có một trẻ em bị thương", Hagari nói. "Chiến đấu cơ của chúng tôi vẫn hoạt động trên không trung để bắn hạ các mục tiêu và chúng tôi sẵn sàng đối phó bất cứ mối đe dọa nào nhắm đến Israel".
Trong phát biểu đầu tiên sau vụ tập kích, Thủ tướng Netanyahu đăng trên X: "Chúng tôi đã đánh chặn, chúng tôi đã ngăn cản đòn tấn công. Cùng nhau, chúng ta sẽ chiến thắng".
Tổng thống Biden điện đàm với ông Netanyahu, cho rằng nỗ lực ứng phó đòn tập kích của Israel là một "chiến thắng", bởi theo đánh giá của Mỹ, cuộc tấn công của Iran đã không thành công và cho thấy ưu thế vượt trội về năng lực quân sự của Israel.
Israel và đồng minh Mỹ chưa thông báo có đáp trả cuộc tập kích của Iran hay không. Một quan chức chính phủ Israel cho hay chưa có bất cứ quyết định nào được đưa ra về vấn đề này. Tel Aviv trước đó tuyên bố sẽ "đánh thẳng vào Iran" nếu Tehran có hành động tấn công trực tiếp vào lãnh thổ Israel.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin đã đề nghị người đồng cấp Israel Yoav Gallant thông báo trước cho Mỹ về bất cứ biện pháp đáp trả tiềm tàng nào nhằm vào Iran.
Đức Trung (Theo AFP, CNN)
